Deel deze pagina via:

Tips voor bukken

Bij rugklachten is het lastig om te bukken. Deze tips kunnen helpen om uw problemen te verminderen. We geven tips om het bukken te vergemakkelijken, maar ook tips waarmee u mogelijk de buk-beweging zelf kunt voorkomen.

Inhoud

    Inhoud

    Bukken vergemakkelijken

    Bukken is voor uw lichaam een zwaardere houding. Zeker het lang in een gebukte houding staan of zitten vormt een zwaardere belasting.  

    Probeer de volgende tips om het bukken te vergemakkelijken:

    • Vervang de buk-beweging, waarbij u met uw romp vooroverbuigt, door met een rechte rug door de knieën te gaan. De beweging vindt plaats in heupen en benen. Sta stevig met beide voeten iets in spreidstand en het gewicht over beide voeten verdeeld.  
    • Gebruik eventueel een steunpunt naast u, zoals een (stevige) stoel, aanrecht, werkbank of muur. 

    Been als hefboom bij bukken

    Als u een goede beenkracht en balans heeft, kunt u het volgende stappenplan volgen, waarbij u gebruik maakt van de hefboom van uw been: 

    • Stap 1: Buig gelijktijdig uw romp voorover en strek een been naar achteren; zorg dat romp en been in een lijn blijven.
    • Stap 2: Als u weer overeind komt, doet u het tegenovergestelde. U komt overeind en uw been komt gelijktijdig weer terug.

    Deze beweging is handig als u lichtere voorwerpen moet tillen en u voldoende ruimte achter u heeft voor uw been. De beweging is geschikt om lichtere voorwerpen uit bijvoorbeeld een kofferbak, kist of winkelwagentje te tillen. U heeft dan niet de mogelijkheid om door de knieën te gaan, maar moet toch op een of andere manier bukken. Of als u ver moet reiken, bijvoorbeeld over de tafel heen iets pakken. U kunt dan met een hand op tafel steunen en met de andere hand het voorwerp pakken.

    Bukken voorkomen

    Met onderstaande tips kunt u mogelijk de buk-beweging voorkomen:

    • Breng het werk naar u toe: breng werk op hoogte, bijvoorbeeld aan een werkbank, aanrecht of tafel of een plantenbak op hoogte. Gebruik bijvoorbeeld een shopper om de boodschappen in de auto mee te vervoeren. De lussen van de shopper zijn wat hoger en u hoeft een minder grote buk-beweging te maken om ze te pakken. U verzamelt meerdere voorwerpen in de shopper; u hoeft de buk-beweging minder vaak te maken. Maak de shopper niet te zwaar; gebruik liever meerdere tassen, die niet te zwaar gevuld zijn. 
    • Gebruik een helping hand/grijper om kleine voorwerpen van de grond te rapen zonder te bukken of een stoffer en blik op steel waarmee u kleine voorwerpen kan ‘opvegen’. 
    • Of maak gebruik van andere hulpmiddelen met een lange steel. Ook op deze manier brengt u het werk als het ware naar u toe. U werkt het best als u rond uw heuphoogte kracht moet zetten met uw armen. Voorkom dat u in gedraaide of zijwaarts gebogen houding werkt.  
    • Zet kracht met uw benen en haal de kracht zo min mogelijk uit uw handen vanuit het motto: “Loop mee met wat je doet”.  Bij stofzuigen loopt u bijvoorbeeld met uw benen op en neer en voorkomt u dat u op één plaats blijft staan en van daaruit met lange halen de stofzuigermond bij het vuil brengt. Ook bij het pakken van spullen in de keuken of bij het strijken; loop mee met wat u doet. Soms is de truc om spullen altijd met twee handen te pakken; zo dwingt u zichzelf er recht voor en dichtbij te gaan staan.  
    • Maak gebruik van een (laag) zitje als u langer in gebukte houding moet werken, bijvoorbeeld een kistje, opstapje of tuinkrukje. 
    • Zit u in een rolstoel? Doe dan het volgende: 
    

    Stappenplan om te bukken als u in een rolstoel zit

    Stap 1

    Voorkom dat de rolstoel naar voren kiept door de voorwielen van de rolstoel met het grootste oppervlak naar voren te plaatsen. Dit bereikt u door de rolstoel een klein stukje naar achteren te rijden.

    Stap 2

    Buk voorover en laat daarbij uw buik/romp volledig rusten op uw bovenbenen.

    Stap 3

    U kunt nu met beide handen voor u laag bij de grond iets pakken of doen.

    Voor mensen met een slechte rompbalans is de bovenstaande methode een manier om tweehandig laag iets te doen, bijvoorbeeld veters te strikken. U kunt deze methode trainen met een ergotherapeut of fysiotherapeut.

    Belangrijk om te weten

    • Bukken vormt voor uw lichaam een hogere belasting. Voorkom dus onnodig bukken. Draai zo min mogelijk met de rug, zeker tijdens een bukkende beweging. Bron: www.arboportaal.nl  
    • Voorkom ook in licht voorovergebogen houding werken, zowel staand als zittend.  
    • Zorg dat u in uw sterkste gebied kunt werken. Voor krachtactiviteiten is dat ongeveer 10 of meer centimeter onder ellebooghoogte, daarom gaan krachtactiviteiten ook beter als u staand werkt. 
    • Let erop u datgene wat u moet doen goed kunt zien. Vaak staan we gebukt, omdat we niet goed met onze ogen het werk kunnen controleren. Pas de werkhoogte eventueel wat naar boven aan; dit gaat vaak wel ten koste van de mate waarin u kracht kunt zetten. Soms is het handig om een bril met de juiste sterkte te gaan gebruiken of uw bril (met - glazen) af te zetten. 

    Alternatieven

    Vaak zijn er voor bijvoorbeeld tuinieren hulpjes bedacht die ook handig te gebruiken zijn in huis of tijdens werk. Kijk ook eens bij spullen die voor werknemers zijn bedacht.  

    Meer informatie

    Let altijd op uw veiligheid! 

    Of bovenstaande informatie voor u een oplossing is, hangt af van uw persoonlijke situatie en mogelijkheden. 

    Raadpleeg een zorgprofessional als u advies of hulp wilt. Een ergotherapeut bijvoorbeeld helpt u bij uw keuze en adviseert hoe u de dagelijkse activiteiten zelfstandig kunt blijven doen. U vindt een ergotherapeut via de website van Ergotherapie Nederland.

    Bron

    Deze pagina is gemaakt in samenwerking met de ergotherapeuten van ErgHandig.

    Gerelateerde hulpmiddelen

    Hulphond

    Hulphond als ondersteuning en trouwe metgezel bij het dagelijkse leven met beperkingen.

    Plantentafel

    De plantentafel is geschikt voor zittend tuinieren, bijvoorbeeld als u in een rolstoel zit. Valt bukken, lang staan en hurken u zwaar? Een plantentafel biedt de juiste werkhoogte voor u. Plantentafels worden ook kweekbakken, oppottafels of bloementafels genoemd.

    Kniel- en zitbankje voor tuinieren

    Heeft u moeite met bukken en knielen? Met een kniel- en zitbankje komt u makkelijker overeind door de zijsteunen. Draait u het bankje om dan kunt u zittend werken in de tuin. U kunt het bankje natuurlijk ook in huis gebruiken, bijvoorbeeld bij het schoonmaken. 

    Trippelstoel

    Met een trippelstoel kunt u zich verplaatsen door het maken van korte stepbewegingen met de voeten. Terwijl u in de stoel zit en in de gewenste richting voortbeweegt, heeft u uw handen vrij om wat te doen of iets mee te nemen. Als u niet lang kunt staan of slecht loopt kunt u zittend in de trippelstoel koken, strijken, afstoffen, schoonmaken en uw hobby's uitoefenen. 

    Schaar, tuinieren

    Wilt u graag tuinieren, maar heeft u moeite met het hanteren van een gewone gras- of snoeischaar? Er bestaan speciale aangepaste scharen voor tuinieren.

    Pakpaal

    Een pakpaal of grijppaal is een verstelbare stang die tussen vloer en plafond wordt geklemd. Via de beugel of papegaai kunt u zich optrekken of rustig gaan zitten. 

    Opstapje met leuning

    Opstapjes met leuning om veiliger bij hoge plekken te komen, voor het pakken van spullen of de schoonmaak.

    Grijper

    Met een eenvoudige grijper of helping hand kunt u zonder te bukken of reiken, ook vanuit een rolstoel, spullen oppakken. U kunt voorwerpen verplaatsen, bijvoorbeeld producten in een schap van de supermarkt in uw mandje leggen. 

    Robothandschoen

    Heeft u één of twee, minder goed functionerende, hand(en)? Een robothandschoen ondersteunt uw handfunctie, vergroot uw grijpkracht, stimuleert het gebruik van uw hand(en) en daarmee de spieren.

    Klein tuingereedschap

    Het gereedschap is ontworpen om inspanning bij tuinieren weg te nemen. Het heeft een pistoolgrip handvat waardoor de pols in een natuurlijke houding staat en zorgt voor een stevige grip op het gereedschap zelf.

    Strijkdeken

    Een strijkdeken is een handig hulpmiddel als u niet zo lang het strijkijzer kunt vasthouden of langdurig staan veel moeite en/of veel energie kost.

    Ergonomische kruiwagen

    Met een ergonomische kruiwagen is het makkelijker en lichter om de kruiwagen te vullen, te duwen en te legen.

    Ergonomische bladruimer

    Een ergonomische bladruimer maakt het tuinieren lichter omdat u niet steeds hoeft te bukken bij het opruimen van tuinafval.

    Bezem met gebogen steel

    Een aangepaste bezem is handig als vegen met een gewone bezem te zwaar wordt. De gebogen steel zorgt voor een rechte werkhouding tijdens het vegen waardoor vegen minder vermoeiend is.

    T-handgreep voor tuingereedschap met steel

    De T-handgreep is een extra hulpmiddel voor tuingereedschap met een lange steel. Het losse handvat bevestigt u zo dat het uw hand ondersteunt, u kunt meer druk zetten zonder dat het u veel kracht kost.

    Wandstrijkplank

    Een wandstrijkplank heeft geen poten, is in hoogte verstelbaar en opklapbaar. U kunt zittend strijken.

    Woelvork

    Wilt u graag tuinieren, maar hebt u niet voldoende kracht om te spitten? U kunt een woelvork gebruiken. Dat is lichter en biologisch beter voor de grond.

    Zadelkruk

    Een zadelkruk is een sta-hulp die u ondersteunt bij strijken en koken. U blijft actief uw rug bewegen.

    Tuingereedschap met verlengde steel

    Wilt u graag tuinieren maar heeft u moeite met bukken? Of tuiniert u zittend vanuit een rolstoel of vanaf een tuinkruk? Met tuingereedschap met een verlengde steel kunt u zittend tuinieren.

    Tuinhark, schep en zeef in één

    Een ergonomische, lichtgewicht tuinhark die ook als schep en zeef is te gebruiken maakt het werk lichter en spaart uw rug. 

    Strijkplank

    Heeft u moeite met langdurig staan en is strijken daardoor lastig? Ergonomische strijkplanken maken zittend strijken mogelijk.

    Sta-stoel

    Sta-stoelen ontlasten uw benen en rug en bieden voldoende afwisseling om geen rug-, nek- en schouderklachten te krijgen.

    Stoffer en blik met lange steel

    Een stoffer en blik met lange steel helpt bij schoonmaken als u niet goed kunt bukken.

    Strijkkruk

    Een strijkkruk is een hulpmiddel als u moeite heeft om lang te staan bij koken en strijken.

    Postvanger

    Een postvanger is een brievenbuszak aan de binnenkant van de voordeur. U hoeft niet te bukken voor de post.

    Gerelateerde 'Handig om te doen's

    Tips bij knielen

    Knielen kan lastig zijn als u een beperkte spierkracht heeft in uw benen en armen of bewegingsbeperkingen en/of gewrichtsklachten in enkels, knieën, heupen of rug. Dit kan komen door een aandoening, trauma of een hogere leeftijd. Tips hoe u het beste kunt knielen en weer opstaat, maar ook alternatieven om laag bij de grond iets te doen zonder te knielen.

    Tips voor vegen

    Schoonmaken, vegen of bezemen met één hand of een beperkte handfunctie kan u veel energie kosten. Met een goede houding en hulpmiddelen is vegen minder inspannend. Er zijn tips voor vegen met verminderde kracht, vegen met één hand en vegen als u in een rolstoel zit. 

    Tips voor tuinieren met meer gemak

    Tuinieren is een gezonde activiteit. Het werkt ontspannend maar tuinieren is ook zwaar werk. Vooral als u moeite hebt met bukken, of minder mobiel bent en niet meer zo veel kracht hebt. Hoe tuiniert u met meer gemak?

    Tips bij opruimen van de keuken

    Heeft u minder energie? Kunt u zich niet goed concentreren? Als u minder kracht heeft, moeite heeft met het plannen van werkzaamheden of snel moe bent kunt u met deze tips uw keuken schoonhouden en opruimen.

    Tips bij spullen uit de kast pakken

    Het pakken van spullen uit de kast is niet altijd gemakkelijk. Door problemen met uw handfunctie of als u in een rolstoel zit kan het zijn dat u hier hulp bij nodig heeft. Er zijn tips hoe u minder hoeft te reiken of te bukken. Wat u kunt doen als u minder kracht heeft of slecht ziet, en hoe u het zichzelf makkelijker maakt door de kasten anders in te richten.
    Meer hulpmiddelen en 'Handig om te doen's bij:
    Oppakken en meenemen Strijken Tuinieren Zitten, staan en reiken in de keuken

    Deel deze pagina via:

    Betrouwbare informatie over hulpmiddelen


    De Vilans Hulpmiddelenwijzer werkt samen met ergotherapeuten en andere experts om zo betrouwbare informatie en tips voor u te verzamelen.

    De Hulpmiddelenwijzer wordt gemaakt door Vilans, kennisorganisatie voor zorg en ondersteuning, met subsidie van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

    Over ons