Hulpmiddelen bij epilepsie
Epilepsie is een hersenaandoening waardoor er ‘kortsluiting’ in de hersenen ontstaat. Bij zo'n epileptische aanval is er sprake van een verstoring in het elektrische evenwicht in de hersenen. U heeft dan even geen controle over uw lichaam. Epileptische aanvallen zijn er in verschillende soorten en zien er bij iedereen anders uit. Misschien valt u tijdens een aanval op de grond en gaan uw armen en benen schokken of heeft u juist moeite om uit uw woorden te komen.
Op deze pagina vindt u informatie over enkele hulpmiddelen en tips die het leven met epilepsie makkelijker kunnen maken.

Uw situatie
Misschien heeft u al uw hele leven epilepsie, of weet u dit pas sinds kort. Hoewel u misschien niet dagelijks last heeft van aanvallen, kan epilepsie wel degelijk veel gevolgen hebben voor uw dagelijks leven.
Hulpmiddelen bij epilepsie
Wonen
Door uw epilepsie heeft u mogelijk regelmatig epileptische aanvallen. U voelt deze aanvallen aankomen, of ze overvallen u. Er is een alarmsysteem dat aanvallen signaleert en een alarm geeft als u een aanval krijgt. Deze alarm- of detectiesystemen zijn er in verschillende uitvoeringen. Zo zijn er systemen waarbij u als u een aanval aan voelt komen zelf een knop indrukt, waarna er een signaal wordt gestuurd naar een alarm- of zorgcentrale of een mobiele telefoon. Er bestaan ook alarmsystemen voor (bepaalde) soorten aanvallen die u niet kunt voelen aankomen. Denk bijvoorbeeld aan een bedmatje dat reageert op heftige bewegingen die gepaard kunnen gaan met een aanval. Bij kinderen met epilepsie kan het gebruik van een bedtent het risico op letsel door uit bed vallen verlagen. De bedtent is een tentopbouw over het bed die u kunt dichtritsen. Dit voorkomt dat een persoon met epilepsie uit bed valt bij een heftige aanval in de slaap. Let wel op: een bedtent is een vrijheidsbeperkend hulpmiddel, dus kijk eerst of er alternatieven mogelijk zijn.
Voortbewegen en rijden
Tijdens een epileptische aanval kunt u soms uw bewustzijn verliezen. Als u deelneemt aan het verkeer kan dit gevaarlijk zijn. Er is daarom een wet die bepaalt of u een voertuig mag besturen als u één of meerdere epileptische aanvallen hebt gehad. Deze wet heet Regeling eisen geschiktheid 2000. Voor het rijden op een (elektrische) fiets gelden geen regels. Het is wel verstandig om hierbij rekening te houden met de risico’s en eventuele hulpmiddelen te gebruiken. Een hoofdbeschermer of epilepsiehelm vermindert het risico op letsel wanneer u door een aanval toch van uw fiets valt en/of uw hoofd stoot. U kunt als u fietst of wandelt ook een heupairbag dragen. Dit is een soort riem die u om uw heup draagt en die patronen met geperste lucht bevat. Een sensor in de airbag registreert uw bewegingen en zorgt dat de airbag opgeblazen wordt als u valt. U kunt er ook voor kiezen om een (elektrische) driewielfiets te gebruiken. Dit is een fiets met drie wielen in plaats van twee, wat ervoor zorgt dat u met meer stabiliteit kunt op- en afstappen en u minder het risico loopt om te vallen.
Ontspanning
Bij het uitoefenen van uw hobby of andere ontspannende activiteiten speelt epilepsie ook een rol. Bij zwemmen kan epilepsie bijvoorbeeld heel gevaarlijk zijn, omdat u een epileptische aanval kunt krijgen in het water. U kunt daarom uit voorzorg een zwemhulpmiddel dragen. Zwemhulpmiddelen helpen u om te blijven drijven en zijn erin verschillende uitvoeringen. Er bestaan ook diverse magnetische bordspellen. Doordat de speelstukken met magneten aan het speelbord zitten, worden deze minder makkelijk omgestoten. Dit is handig als u soms ongecontroleerde bewegingen maakt door uw epilepsie.
Vergoedingswijzer
Voor sommige hulpmiddelen bestaat een vergoeding vanuit de basisverzekering via uw zorgverzekeraar. Hier geldt de eigen bijdrage, maar misschien heeft u ook een hoger eigen risico of een aanvullende verzekering. Neemt u vooral contact op met uw eigen zorgverzekeraar. Meer informatie vindt u op onze pagina over de Zorgverzekeringswet.
Wanneer het mobiliteitshulpmiddelen of woningaanpassingen betreft, kunt u mogelijk aanspraak maken op een vergoeding vanuit de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning). Daarvoor kunt u terecht bij het Wmo-loket van de gemeente waar u woont.
Handig: op de website van Epilepsie NL kunt u gratis één basisset hulpmiddelen bestellen. Hierin zitten onder andere ‘Ik heb epilepsie’ kaartjes en een aanvalskalender.
Meer informatie
- www.epilepsie.nl is de website van EpilepsieNL, de patiëntenvereniging voor mensen met epilepsie. Op de website vindt u onder andere uitleg, ervaringsverhalen en podcasts over epilepsie.
- Op de pagina epilepsie van de website van de Hersenstichtig staat heldere informatie over epilepsie.
- (2023) Kosteneffectieve toepassing van aanvalsdetectie hulpmiddelen voor risicovolle nachtelijke epileptische aanvallenProf. dr. H.J.M. Majoie (UM Maastricht) Dit onderzoek bekijkt de kosteneffectiviteit van medische hulpmiddelen voor het detecteren van risicovolle nachtelijke epileptische aanvallen.