Toetsenbordaanpassing
Een toetsenbordaanpassing vervangt een standaard toetsenbord van een computer of maakt deze eenvoudiger te gebruiken. De meeste aanpassingen betreffen het werken met de handen (motorisch). Er bestaan ook aanpassingen om toetsen beter te kunnen zien of te onderscheiden.
Laatst bijgewerkt op: 17-01-2024
Waarvoor dient een toetsenbordaanpassing?
Toetsenbordaanpassingen en aangepaste toetsenborden verminderen fouten met aanslagen door bijvoorbeeld bevende handen of slecht zien. Andere toetsenborden en aanpassingen zijn geschikt voor één hand of bij ongecontroleerde bewegingen. Grote letters, cijfers en tekens verbeteren het kunnen zien en onderscheiden van toetsen, net als een goed contrast.
Hoe werkt een toetsenbordaanpassing?
De meeste aanpassingen en aangepaste toetsenborden zijn hardware oplossingen. De toetsenborden zijn verschillend voor de diverse doelgroepen.
Belangrijk om te weten
- U kunt speciale letterstickers op de toetsen plakken om ze beter van elkaar te kunnen onderscheiden.
- Het gebruik van een klein toetsenbord of een toetsenbord met kleinere toetsen geeft meer ruimte voor het gebruik van de muis. Dit is handig wanneer u een beperkte reikwijdte heeft.
- Zit u regelmatig voor langere tijd achter een computer? Zorg voor een goede zithouding, kijk hiervoor op Ergonomische inrichting werkplek - Ergonomie site
Productoverzicht
Uitvoeringen
- Afdekplaten. U plaatst een afdekplaat boven het standaardtoetsenbord. In de afdekplaat zitten uitsparingen voor de toetsen. Daardoor slaat u niet meer naast elkaar liggende toetsen tegelijk aan.
- Vergrote toetsenborden. Deze toetsenborden hebben grote toetsen die verder uit elkaar staan. Daardoor slaat u niet snel letters dubbel aan. Bovendien kunt u de toetsen beter zien.
- Verkleinde toetsenborden. Deze toetsenborden hebben (zeer) kleine toetsen die dicht bij elkaar staan. U bedient het toetsenbord met één vinger of met een speciaal pennetje. Deze toetsenborden maken typen mogelijk voor mensen die hun handen moeilijk kunnen verplaatsen.
- Aanpasbare toetsenborden. Bij deze toetsenborden bepaalt u zelf welke toets waar staat op het toetsenbord. Daarvoor heeft u wel software nodig.
- Eenhandige toetsenborden.
- Flexibele toetsenborden. Deze rubberen toetsenborden gaan minder snel stuk als ze vallen, bijvoorbeeld door onverwachte bewegingen. Ze zijn bovendien afwasbaar.
- Toetsenborden via beeldscherm. U bedient het toetsenbord via het beeldscherm, bijvoorbeeld door het aanraken van het scherm of door het aanwijzen van een toets met een laserstraal.
- Ergonomische toetsenborden. Deze toetsenborden helpen dank zij hun ontwerp om overbelasting van arm, hand en schouder te voorkomen. Er zijn grofweg drie soorten: het compacte toetsenbord, zonder de cijfertoetsen aan de rechterkant. Het toetsenbord is smaller, u kunt dichter bij het lichaam typen. Het natuurlijke toetsenbord, dit toetsenbord is krom met een verhoging in het midden, de polsen hoeven niet zijwaarts te buigen, dit komt dichter in de buurt van de neutrale stand van de mens. Speciaal voor als u snel last krijgt van uw polsen. De derde soort is het gesplitste toetsenbord, deze is tussen de T en de Y in tweeën gehakt. Voordeel is dat u de twee helften kunt neerleggen zoals voor u het prettigst werkt. Meer informatie voor een ergonomische zithouding vindt u op Ergonomische inrichting werkplek - Ergonomie site
- Contrast toetsenborden. Deze toetsenborden zorg voor een rustiger beeld en de kleur geel zorgt voor meer contrast en daarmee beter zicht.
Alternatieven
- Soms kan software oplossing uitkomst bieden, bijvoorbeeld het projecteren van een toetsenbord op het beeldscherm dat u bedient met aanraking, styluspen of een laserstraal.
- Plaats een raster over het toetsenbord. Dit voorkomt het ongewenst indrukken van toetsen en maakt het gemakkelijker om één toets afzonderlijk in te drukken. Dit kunt u gebruiken als u een beperkte coördinatie heeft.
Wordt het vergoed?
Het hulpmiddel wordt mogelijk vergoed vanuit de Participatiewet of de WIA . Voor een aanvraag via de Participatiewet gaat u naar uw gemeente, een aanvraag vanuit de WIA doet u bij het UWV. Gebruik de informatie van de Hulpmiddelenwijzer voor uw aanvraag/gesprek bij uw gemeente of het UWV. Wacht altijd eerst op toestemming van uw gemeente of het UWV voordat u iets aanschaft of verplichtingen aangaat!
Hoe te verkrijgen?
Hulpmiddelen vanuit de Participatiewet en WIA/UWV
De Participatiewet wordt uitgevoerd door de gemeente. Iedereen die kan werken maar het op de arbeidsmarkt zonder ondersteuning niet redt, valt onder de Participatiewet. De wet moet ervoor zorgen dat meer mensen werk vinden, ook mensen met een arbeidsbeperking.
De gemeente kan zorgen voor:
- Aanpassing van uw werkplek. Uw werkgever kan hiervoor een vergoeding aanvragen bij de gemeente. Het kan gaan om ‘niet-meeneembare voorzieningen’ zoals een traplift of deuren die vanzelf opengaan. Het kunnen ook ‘meeneembare voorzieningen’ zijn. Zoals een aangepaste bureaustoel.
- Vanaf 1 januari 2024 kunnen mensen met een visuele beperking die onder de Participatiewet vallen bij UWV terecht voor speciale hulpmiddelen en werkvoorzieningen, zoals een voorleeshulp.
Wie bepaalt of beoordeelt het?
Gemeenten bepalen zelf wat voor hulp zij aanbieden. Hoe de gemeente mensen met een arbeidsbeperking begeleidt naar een baan, ligt vast in de wet en in een gemeentelijke verordening.
Let op! Vanaf 1 januari 2024 kunnen mensen met een visuele beperking die onder de Participatiewet vallen, bij UWV terecht voor speciale hulpmiddelen en werkvoorzieningen, zoals een voorleeshulp.
De WIA wordt uitgevoerd door het UWV. De wet is bedoeld voor mensen die door ziekte of een beperking niet of maar gedeeltelijk kunnen werken. Of hulp nodig hebben bij het volgen van scholing of onderwijs. Werkplekaanpassingen en hulpmiddelen die nodig zijn om werken of onderwijs volgen (weer) mogelijk te maken, kunnen vergoed worden vanuit de WIA. Dat geldt ook voor diensten, bijvoorbeeld een doventolk of taxikostenvergoeding.
Wie bepaalt of beoordeelt dit?
- U kunt een voorziening of hulpmiddel (digitaal) aanvragen bij het UWV, eerst wordt er gekeken of UWV bevoegd is om de voorziening uit te delen. Het kan zijn de voorziening via de gemeente of de zorgverzekering moet lopen. Soms moet de werkgever het middel zelf regelen. Hierover ontvangt u schriftelijk een bericht.
- Als UWV de voorziening of hulpmiddel mag verstrekken, wordt de aanvraag doorgestuurd naar een arbeidsdeskundige en een verzekeringsarts. Zij beoordelen of u er recht op hebt. Zij stellen vast of uw ziekte of beperking u belemmert bij uw werkzaamheden of bij het volgen van onderwijs. Daarnaast kijken ze of de voorziening of het hulpmiddel ook “passend’ is om uw werk goed te (blijven) doen of onderwijs te kunnen volgen.
- Binnen 8 weken krijgt u bericht of u in aanmerking komt voor de voorziening. Bij een ja, wordt het bestelproces in gang gezet. Is er een technisch hulpmiddel nodig, dan komen de leverancier én de arbeidsdeskundige langs om de situatie te bekijken. Gaat het om een bureau of bureaustoel op maat dan worden meteen de juiste maten opgemeten.
Informatie
- Neem voor informatie op maat contact op met de UWV. Of kijk op www.uwv.nl.
- Bent u een werkgever? Werkgevers kunnen bij UWV zgn. werkgeversvoorzieningen aanvragen via Aanvragen voorziening werkgever | UWV | Werkgevers
- Komt u er niet uit? Bezoek dan het Informatie- en adviespunt Juiste Loket | Regelhulp - Ministerie van VWS.
Meer informatie
- Over communicatiehulpmiddelen op www.regelhulp.nl.
- Over toetsenbordaanpassingen op de website van het ALS centrum.
- Over hulpmiddelen bij slechtziend/blind én slechthorend/doof (doofblind).
- Tips voor typen op toetsenbord, laptop en computer bij beperking in handfunctie of éénhandigheid.
Vragen of opmerkingen
De Vilans Hulpmiddelenwijzer verkoopt geen hulpmiddelen. Kijk voor meer informatie op: Waar kan ik het hulpmiddel kopen?
Heeft u een vraag? Kijk bij de veelgestelde vragen (FAQ's). Staat uw antwoord daar niet bij, dan kunt u ook contactToetsenbordaanpassing met ons opnemen.
Wilt u blijvend betrokken zijn bij de Hulpmiddelenwijzer? Geeft u dan op voor ons Hulpmiddelenwijzer-panel. Uw mening doet ertoe!